Dirk III Graaf van Holland
Holland was een uithoek van het Duitse rijk. De graaf kon meestal zijn eigen gang gaan. In 1018 besloot de Keizer op te treden. Dirk III verzette zich met succes.
1018 Slag bij Vlaardingen
De slag bij Vlaardingen
links: Keizer Hendrik II,bijgenaamd de Heilige 973 - 1024
Floris V Graaf van Holland
Floris V (Leiden,[1] 24 juni 1254 – Muiderberg, 27 juni 1296), bijgenaamd der keerlen god(god van de kerels, van de gewone man), was graaf van Holland en Zeeland en vanaf 1291 liet hij zich 'heer van Friesland' noemen, ofschoon hij alleen in West-Friesland feitelijke macht uitoefende. Floris V was de zoon van Willem II van Holland en Elisabeth van Brunswijk
Zijn vader is begonnen aan de bouw van een paleis in den Haag. onder Floris is het afgebouwd. Het binnenhof staat er nog steeds en wordt op dit moment (2025) gerestaureerd. Floris V probeerde zijn macht zoveel mogelijk te vergroten. Hij steunde daarbij op de macht van steden. Hij werd in 1296 gevangengenomen door andere edelen en daarna vermoord
De Hanze
Handel drijven was in de Middeleeuwen vaak een hachelijke onderneming. Er lagen allerlei gevaren op de loer. Voertuigen of schepen konden onderweg aangevallen worden. Men moest door steken trekken waar de plaatselijke landheer ook wel wat extra wilde verdien en natuurlijk konden stormen en andere natuurrampen ook veel schade aanrichten. Men probeerde zich zoveel mogelijk te beschermen. Dit gebeurde door het oprichten van de Hanze. Het was een samenwerkingsverband van kooplieden in verschillende steden in Europa.
In totaal hebben wel 70 steden deelgenomen aan de Hanze, waaronder verschillende steden aan de IJssel, zoals Deventer Zwolle en Kampen.
Lübeck en Keulen waren in het Duitse Rijk belangrijke hanzesteden.
Bourgondië en de Bourgondiërs in de Lage Landen
Van Bourgondië naar Habsburg
In de Middeleeuwen bestond Nederland uit een lappendeken van allerlei landjes. in hele gebied was een hertog de baas of een graaf, in het andere een bisschop of een baron. Gelijkertijd zag je dat steden steeds belangrijker werden. Al die landheren vonden het belangrijk hun eigen gebied te vergroten voor hun familie. Soms kochten ze een stuk land, maar meestal probeerden ze het te veroveren . Een andere tactiek was om een huwelijk te sluiten met een naaste buur. En dan moest je een beetje geluk hebben. Er ging altijd wel iemand dood en dan had je de kans op een erfenis.
Met name de hertogen van Bourgondië waren meesters in het uitbreiden van hun gebied. Een beetje dwang, een oorlog, een moord hier en daar, een paar huwelijken en als het dubbeltje dan jouw kant uitviel, had je je rijk flink uitgebreid.
In de onderstaande drie films kun je hun verhaal volgen:
De Bourgondiërs in de Lage Landen
Overgang naar een Nieuwe Tijd
Erasmus
Desiderius Erasmus uit Rotterdam leefde in een overgangstijd. De macht van de Rooms-Katholieke kerk was niet langer vanzelfsprekend. Er waren veel misstanden in de kerk en de kritiek nam toe. Ook Erasmus stond kritisch ten opzichte van de kerk, maar hij wilde de kritiek vooral intern brengen en de kerk op die manier bijsturen. Hij gebruikte daarbij ook de nodige ironie.
In deze periode zie je ook de machtsverhoudingen in Europa veranderen. Het huis Habsburg heeft de erfenis van de Bourgondiërs verworven en kort daarna wordt door een gelukkige huwelijkspolitiek ook het Spaanse rijk aan hun bezittingen toegevoegd. De Franse koning ziet dit alles met grote zorg aan en zal regelmatig proberen een tegenwicht te bieden tegen deze Habsburgse grootmacht. Ook Engeland roert zich. Je ziet de contouren van de nationale staten al ontstaan.
De godsdienstige kwestie blijft de gemoederen ook bezighouden. Waar Erasmus nog binnen de kerk zijn kritiek uit, zal Luther zich niet inhouden . Hij wil het geloof hervormen.
De horizon van de late middeleeuwer wordt ook verbreed. De scheepvaart gaat steeds verder weg. Er worden nieuwe gebieden ontdekt, zelfs hele continenten. Er komen andere producten op de markt.
In Italië is een beweging op gang gekomen waarbij de belangstelling voor de klassieke oudheid enorm is toegenomen. De uitvinding van de boekdrukkunst zorgt voor een enorme verspreiding van al deze nieuwe informatie. Het schrijven in de eigen landstaal betekent dat de kennis nog algemener wordt. Ook deze Renaissance-gedachten bereiken de Nederlanden.
De Nederlanden zijn een deel van het Habsburgse Rijk geworden. Het is een heel groot rijk. " Een rijk waar de zon nooit ondergaat".
De landsheer is meestal elders. Hij moet plaatsvervangers aanstellen in de Nederlanden. Ze worden stadhouders genoemd.
"."Het volk sticht en kweekt de steden, de dwaasheid der vorsten verwoest ze weer.
Erasmus 1469-1536